Klimaatgedrag

Hoe klimaatpsychologie bijdraagt aan gedragsverandering

Stel: je ziet allemaal mogelijkheden voor klimaatvriendelijker gedrag. Maar het lukt je onvoldoende om anderen daar in mee te nemen. Het voelt frustrerend dat je niet de impact teweegbrengt die je zou willen. Het draagvlak voor een project voor windenergie vergroten, mensen aanzetten tot duurzamer reizen of juist meer thuiswerken? Allemaal ingewikkelde gedragsuitdagingen.

Gelukkig ligt er jarenlang psychologisch onderzoek die precies dit bestudeert: attitudevorming, perceptie, onbewuste processen, motivatie, weerstanden en vele andere psychologische processen bij specifiek milieu-, natuur- en klimaatkwesties. Je kunt denken aan onderzoek over:

  • Hoe zetten we mensen aan tot gedrag dat beter is voor mens en planeet?
  • Wat werkt wel en niet als het gaat om communicatie naar brede doelgroepen?
  • Hoe kun je het beste bedrijven en de politiek prikkelen, meekrijgen of zelfs verplichten?

Laten we transities versnellen door bestaande kennis uit de psychologie slim in te zetten!

Foto: Markus Spiske/Unsplash

Menselijke transitie

Velen van ons voelen de noodzaak om transities in de samenleving sneller en effectiever te laten verlopen. Of het nu gaat om de energietransitie, het bevorderen van biodiversiteit of het aanjagen van een circulaire economie: bij alles komt het gedrag van mensen om de hoek kijken. Sinds de laatste IPCC-rapporten is de aandacht voor menselijk gedrag in de duurzame transities aanzienlijk toegenomen.

Wij zagen het voorheen ook niet zo helder.

Maar toen bleek de klimaatcrisis ineens een menselijke crisis te zijn. Als je wat verder kijkt dan de zonnepanelen, elektrische auto’s en de tonnen CO2, ontdek je een wereld van cognitieve dissonantie, vastgeroeste gewoonten en zelfbeelden.

man op dak legt zonnepanelen
Foto van Kristian Buus / 10:10 via climatevisuals.org

Een heel scala aan menselijke weeffouten die zorgen dat we nog langzaam opstarten met verduurzamen.. Want: van gedrag veranderen is niet makkelijk.

En daar gaat ons psychologenhart wel harder van kloppen. Jouw hart ook?

Is klimaatgedrag anders dan ander gedrag?

Ja. Vaak heeft klimaatgerelateerd gedrag een andere aanpak nodig dan bijvoorbeeld gezondheidsgedrag. Dit heeft te maken met de unieke aspecten van het klimaatprobleem, zoals een gevoel van afstand in tijd en ruimte. Of de indirecte en onzichtbare relatie tussen je gedrag nu en de effecten op het klimaat. Het is veel belangrijker of anderen ook hun gedrag aanpassen, omdat alleen de optelsom van gedragingen echt effect teweegbrengt. De effecten van gezond gedrag op jouw lichaam merk je daarentegen veel sneller en daar heb je in theorie niemand bij nodig. Dit geeft dus allerlei extra uitdagingen.

Wat kan een gedragsexpert betekenen?

Waarom houden bewustwordingscampagnes, interventies, projecten en beleid nog zo weinig rekening met de menselijke psyche? Bij alle technische, politieke en maatschappelijke veranderingen waar we nu mee te maken hebben, spelen psychologische processen immers een grote rol. Want:

  • Zijn de bewoners in jouw gemeente nog weinig enthousiast voor de energietransitie?
  • Wil je medewerkers meenemen in de verduurzaming?
  • Zorgen dat mensen zonder morren aan de vleesvervangers gaan?

Allemaal menselijk gedrag.

Opleiding papier aan tafel. Tijdens de opleiding gaan deelnemers aan de slag met gedragscasussen
Tijdens de opleiding gaan deelnemers aan de slag met gedragscasussen

Aan de slag met klimaatgedrag

Om jou op weg te helpen met lastige gedragsvraagstukken hebben we een divers aanbod. Welke vorm past bij jouw situatie?

  1. De Verdiepingsdag ‘Word expert in Klimaatgedrag’ – voor professionals
  2. Een begeleide werksessie van een dag ‘Samenwerken aan jullie gedragsvraagstuk’ – voor teams in organisaties
  3. Een wetenschappelijke onderbouwd interview of gesprek over klimaatgedrag door een klimaatpsycholoog – voor de media
  4. Een op maat gemaakte workshop, lezing of training over klimaatgedrag gegeven door een klimaatpsycholoog – op jouw event
  5. Een op maat samengesteld team van klimaatpsychologen, met een verscheidenheid aan ervaringen met gedragsinzichten, voor een eenmalig advies, de uitwerking van een interventie of een langduriger meelooptraject.

Kom met jouw collega’s in een dag tot een aanpak voor klimaatgedrag!